Σάββατο, Ιουλίου 28, 2007

H Φούγκα του Θανάτου


Το post τούτο δεν έχει άμεση σχέση με τον Καρυωτάκη, αν και οι μυστικοί δεσμοί ίσως να είναι ανακαλύψιμοι ή έστω ονειρικοί. Σε κάθε περίπτωση, η ανάγνωση από τον Celan του ποιήματός του, που προσφέρει το «Ποιείν», αξίζει να ακουστεί... Η Φούγκα του Θανάτου, λοιπόν, εδώ...

Παρασκευή, Ιουλίου 27, 2007

ΠΕΛ ΜΕΛ / V.

V.

[ΓΚΑΡΣΟΝΙ]

Είμ' εγώ το δύστυχο γκαρσόνι,
κ' είναι της μοίρας μου γραφτό,
όποιο ζευγαράκι ζαχαρώνει
να τρέχω να το υπηρετώ.

Μόλις έρθει κάποιος και χτυπήσει:
«Έλα, γκαρσόν· έλα, μικρέ»
άλλος θα προβάλει, θα ζητήσει
να του ετοιμάσω σεπαρέ.

«Ψιτ-ψιτ, ψιτ-ψιτ, δώσε στην κυρία
μια πετσέτα καθαρή».
«Ψιτ-ψιτ, ψιτ-ψιτ, θέλουμε ησυχία·
φέρε μας μόνο το κερί».

Άμοιρος που είμαι! Το τι τραβώ!

«Έ, μικρέ, ψιτ-ψιτ, τρέχα εκεί, παρ' αυτό,
γρήγορα τα πιάτα, το νερό 'ναι ζεστό!»
Χτύπος δω: να, να, να! «Ε, γκαρσόν!» χτύπος κει,
«φέρε τη μπριτζόλα! το ψωμί δεν αρκεί!»

Θέλησε μαζί μου να τα φκιάσει
κάποια ξανθή καμωματού.
Την είχ' ένας κύριος γελάσει
και δεν ήρθε στο ραντεβού.

Μα 'γω δε δέχομ' από κυρίες
παρά μονάχα πουρμπουάρ.
Τέτοιες δε μ' αρέσουν ιστορίες·
ωραία κυρία, ωρεβουάρ.

«Ψιτ-ψιτ, ψιτ-ψιτ, μου 'πεσε, καημένε,
μια φουρκέτα απ' τα μαλλιά...»
«Ψιτ-ψιτ, ψιτ-ψιτ, αχ, μαζί μου μένε,
δώσε μου μπύρα και φιλιά!»

Άμοιρος που είμαι! Το τι τραβώ!

«Έ, μικρέ, ψιτ-ψιτ, τρέχα εκεί, παρ' αυτό» κτλ.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Σάββατο, Ιουλίου 21, 2007

ΠΕΛ ΜΕΛ / IV.

IV.

[Α΄ ΚΟΠΕΛΑ]
Εδώ μέντα καραμέλα
έχω αρωματικά.

ΓΚΑΡΣΟΝΙ
Αχ, μικρή μου, έλα, έλα,
και μη γίνεσαι κακιά!

[Β΄ ΚΟΠΕΛΑ]
Καραμέλα στο χαρτάκι,
της κανέλας, ρώσικη.

ΓΚΑΡΣΟΝΙ
Το απαλό σου σωματάκι
καραμέλα στο χαρτί.

[Γ΄ ΚΟΠΕΛΑ]
Αν ο κύριος εζητούσε
καραμέλα φραμπουάζ...

ΓΚΑΡΣΟΝΙ
Κι ο Λενίν θα σ' αγαπούσε,
και ας είσαι μπουρζουάζ.

[Δ΄ ΚΟΠΕΛΑ]
Τα ξινά θα προτιμάτε·
τότε, πάρετε "σιτρόν".

ΓΚΑΡΣΟΝΙ
Καραμέλες κι αν πουλάτε,
με τα μάτια όλοι σάς τρων.

[Ε΄ ΚΟΠΕΛΑ]
Μα καλύτερα νομίζω
να διαλέξετε "μπανάν".

ΓΚΑΡΣΟΝΙ
Το μυαλό μου δεν ορίζω,
δώστε, δώστε μου ό,τι να 'ν'!

[ΣΤ' ΚΟΠΕΛΑ]
Καραμέλα, καραμέλα,
καραμέλα "σοκολάτ".

ΓΚΑΡΣΟΝΙ
Αχ, μικρή, μαζί μου έλα,
Πριγκιπέσσες μου, ελάτ'!

[ΟΛΕΣ ΜΑΖΙ]
Κόμισσα η μια,
η άλλη μαρκησία,
ζούσαμε τρελά
πέρα στη Ρωσία.

Αχ, ευγενικές
ήμαστε κοπέλες,
γίναμε γλυκές
τώρα καραμέλες.

Δώσε κατιτί
και αγόρασέ μας,
σκίσε το χαρτί
και πιπίλισέ μας.

Για τη δυστυχιά
διόλου μη σε μέλει.
Η ζωή γλυκιά
πίνε της το μέλι.


Τρίτη, Ιουλίου 17, 2007

ΠΕΛ ΜΕΛ / ΙΙΙ.

ΙΙΙ.

ΣΟΥΦΡΑΖΕΤΕΣ
Είμαστε μείς οι σουφραζέτες,
των γυναικώνε το καμάρι
και των αντρών μας η τρομάρα,
με το σακάκι και με τη φούστα
με το σκληρό και το γοβάκι
με τρανσπαράν και με κολάρα.

ΑΝΤΡΕΣ
Τι σαχλαμάρα! Τι σαχλαμάρα!

ΣΟΥΦΡΑΖΕΤΕΣ
Τον κόσμον όλον αψηφάμε,
κόρτε δεν ξέρουμε τι είναι,
για μας δεν έχει ο έρως τόξα.
Να κατορθώσουμε μονάχα
θητεία και ψήφο να χαρούμε,
άλλη δε θέλουμε πια δόξα.

ΑΝΤΡΕΣ
Θε μου τι λόξα! Θε μου τι λόξα!

ΣΟΥΦΡΑΖΕΤΕΣ
Εδοκιμάσαμε τους άντρες,
κατά διαβόλου μας επήγαν,
μα τώρα ήρθε η σειρά μας.
Του κράτους τώρα τα ηνία,
πρέπει να πάρουμε στα χέρια,
στα χέρια δω τα στιβαρά μας.

ΑΝΤΡΕΣ
Ω συφορά μας! Ω συφορά μας!

ΣΟΥΦΡΑΖΕΤΕΣ
Θέλουμε ισότητα και ψήφο,
στα υπουργεία θέλουμε θέσεις,
και ό,τι άλλο μας ανήκει.
Μα και στρατιώτες θα ντυθούμε,
να πολεμήσουμε θα πάμε
και θε να φέρουμε τη νίκη.

ΑΝΤΡΕΣ
Ένα ποντίκι! Ένα ποντίκι!

ΣΟΥΦΡΑΖΕΤΕΣ
Όλοι με μας αν κοροϊδεύουν
και διαρκώς αν σατιρίζουν
την ευγενή μας την ιδέα,
θα 'ρθει μια μέρα που θα μάθουν
ότι καλύτερα γελάει
όποιος γελάει τελευταία.

ΑΝΤΡΕΣ
Τα λέτε ωραία! Τα λέτε ωραία!

ΣΟΥΦΡΑΖΕΤΕΣ
Σαν πάρουμε την εξουσία
στους άντρες μας θα εμπιστευθούμε
το σπίτι, το νοικοκυριό μας.
Θα μαγειρεύουν στην κουζίνα,
θα συγυρίζουνε, θα πλένουν,
και θα κουνάνε το μωρό μας.

ΑΝΤΡΕΣ
Αλίμονό μας! Αλίμονό μας!

ΣΟΥΦΡΑΖΕΤΕΣ
Κυρία Παρρέν και λαίδη Πάνκχωρστ,
ξανθές Αγγλίδες, Ελληνίδες
με μάτια μαύρα και μεγάλα,
για την ιδέα παραμελούμε
τη νιότη μας, την ομορφιά μας,
τον έρωτα και όλα τ' άλλα.

ΑΝΤΡΕΣ
Θα σας βάλουμε στη γυάλα!

ΣΟΥΦΡΑΖΕΤΕΣ
Άντρες, αν δε σας πείθουν λόγια,
τότε μονάχο σύνθημά μας
θα 'ναι: πελέκι και λεπίδα!
Θα πολεμήσουμε μαζί σας
ώσπου να φύγει του αίματός μας
η τελευταία ρανίδα.

ΑΝΤΡΕΣ
Μια κατσαρίδα! Μια κατσαρίδα!


Δευτέρα, Ιουλίου 16, 2007

Ποιήματα ποιητικής

Είναι μάλλον προσωπική εμμονή να κοιτάω συχνά-πυκνά τι γράφεται στο Internet για τον Καρυωτάκη. Πέρα από το έργο του, διάφορα χρήσιμα (ή και άχρηστα) κείμενα κάνουν την εμφάνισή τους στο διαδικτυακό αέρα. Στο archive.gr βρήκα, λοιπόν, ένα ενδιαφέρον κείμενο για τα λεγόμενα «ποιήματα ποιητικής» του Καρυωτάκη, σε σύγκριση με αντίστοιχα ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη. «Ποιήματα ποιητικής» ονομάζονται τα αναστοχαστικά ποιήματα, τα ποιήματα δηλαδή στα οποία οι ποιητές στρέφουν το βλέμμα τους στην ίδια τους την τέχνη, στα εκφραστικά τους μέσα και στον τρόπο με τον οποίο δομείται ο λόγος τους. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρόκειται για προγραμματικά ποιήματα, τα οποία συνδυάζουν την καλλιτεχνική πρόθεση με την αισθητική αποτίμηση: ο ποιητής λειτουργεί, σε αυτά, ταυτόχρονα ως καλλιτέχνης και ως κριτικός -- ερχόμενος κοντά σε παλαιότερες λογοτεχνικές μορφές, όπου η λειτουργία της ποίησης και εκείνη της κριτικής δεν ήταν ξεκάθαρα διαχωρισμένες. Συγγραφέας του εν λόγω κειμένου είναι η Ανδρονίκη Μαστοράκη και μπορείτε να το δείτε εδώ.

Σάββατο, Ιουλίου 14, 2007

ΠΕΛ ΜΕΛ / ΙΙ.

ΙΙ.

[ΟΙ ΕΝΟΙΚΙΑΣΤΑΙ]

Τι τραβάμε, τι τραβάμε
κ' εμείς οι ενοικιασταί!
Τρύπα να 'μπουμε ζητάμε,
μα δε θά 'βρουμε ποτέ.
Σέρνουμε τα μπαγάκια μας
τραβώντας τα μαλλάκια μας.

Και δωμάτιο σαν εβρούμε
δέκα μέτρα υπό την γην,
«νοίκι! νοίκι! νοίκι!» ακούμε
και τρεπόμεθα εις φυγήν.
Χωρίς να εντρεπόμεθα,
όλο εις φυγήν τρεπόμεθα.

Refrain

Χαρά σ' εκείνον που μπορεί,
έτσι καλά και σώνει,
τον ύπνο του να τον χαρεί
χωρίς να τον πληρώνει.
Παλάτι έχει το βουνό
και σκέπασμα τον ουρανό
κ' ελπιδα το κανόνι.

Σε υπόγειο να 'σαι χάμου,
οχτακόσες σου ζητάν.
Δεν τις δίνεις; φουκαρά μου,
μες στο δρόμο σε πετάν!
Ή γδέρνεσαι και γδύνεσαι
ή αστρονόμος γίνεσαι.

Αν η τύχη σου χαρίσει
και δυο τρία, φτωχέ, παιδιά --
ο Θεός να το ζητήσει,
δε θα βρεις ούτε φωλιά.
Ή σέρνε τα μπαγάκια σου
ή σφάξε τα παιδάκια σου.

Refrain

Χαρά σ' εκείνον που μπορεί, κλπ.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Κυριακή, Ιουλίου 08, 2007

ΠΕΛ-ΜΕΛ / Ι.

Ι.

ΑΝΤΡΕΣ
Έξω εδώ θ' αφήσουμε
κάθε παλιά μας γκρίνια,
θα μπούμε να γλεντήσουμε
τώρα στα καμαρίνια.
Εκεί φωλιά θα χτίσουμε,
χρυσά μας καναρίνια.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Εμείς πολύ σκεφτήκαμε
μαζί σας πριν ερθούμε.
Δεν ξέρουμε, δε βρήκαμε,
στο σπίτι τι θα πούμε,
μα δεν αντισταθήκαμε,
γιατί σας αγαπούμε.

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ
Την αγάπη, την αγάπη
όποιος θεωρεί ντροπή,
όποι ν' αγαπήσει εντράπη,
μες στο σεπαρέ θα μπει.
Όλα τα κομφόρ τα βρίσκει,
στο γκαρσόν μια λέξη πες·
να, γεμάτοι μπρος σου οι δίσκοι
κ' έτοιμος ο καναπές.

ΑΝΤΡΕΣ
Την πόρτα θα κλειδώσουμε
και ο μπερντές θα πέσει·
το χέρι θε ν' απλώσουμε
στη λυγερή σας μέση,
σαμπάνια θα σας δώσουμε
κι ό,τι άλλο σας αρέσει.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Όμως εμείς θ' αφήνουμε
και τη σαμπάνια ακόμα·
μόνο φιλιά θα πίνουμε
απ' το γλυκό σας στόμα.
Στα μπράτσα σας θα γίνουμε,
στην αγκαλιά σας, λιώμα.

[ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ]
Την αγάπη, την αγάπη
όποιος θεωρεί ντροπή, κτλ.

ΑΝΤΡΕΣ
Ας δώσουμε τα χέρια μας
στην κάθε αγαπημένη·
φωλιά στα περιστέρια μας
το σεπαρέ θα γένει.
Προσμένουμε τα ταίρια μας,
η Αγάπη περιμένει.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Εμπρός, καιρό μη χάνουμε,
καθόλου μην αργούμε·
πολύ θα σας γλυκάνουμε,
πολύ θα γλυκαθούμε.
Ας κάνουμε ό,τι κάνουμε
εμπρός πια, δε βαστούμε!

[ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ]
Την αγάπη, την αγάπη
όποιος θεωρεί ντροπή, κτλ.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ΑΝΤΡΕΣ
Και τώρα, να, κηρύσσεται
εις διωγμόν ο έρως,
στα σπίτια θα γυρίσετε,
αλίμονον! εγκαίρως.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Εις διωγμόν κηρύσσεται,
αλίμονον! ο έρως,
και θα μας οδηγήσετε
στα σπίτια μας εγκαίρως.



Ολοκληρώθηκαν οι Εφηβικοί Στίχοι

Μετά κόπων και βασάνων (!) ολοκληρώθηκε η δημοσιεύση των εφηβικών ποιημάτων του Καρυωτάκη. Επιλέγοντας πια την ετικέτα «Εφηβικοί Στίχοι», μπορείτε να τα δείτε όλα μαζί. Σύντομα τα ποιήματα αυτά θα πάρουν και την οδό προς το website μαζί με τα υπόλοιπα. Θα συνεχίσουν βέβαια να βρίσκονται και στο blog, όπου θα συνεχιστεί και η ανάρτηση επιπλέον υλικών.

ΣΤΟ ΣΤΑΥΡΟ


ΣΤΟ ΣΤΑΥΡΟ

Κι ακλούθησε του Γολγοθά το δρόμο
φορώντας αγκαθένιο ένα στεφάνι
κ' ένα σταυρό σηκώνοντας στον ώμο.
Αυτός που 'ρθε να ζήσει, να πεθάνει,
προς την Αλήθεια για ν' ανοίξει κάποιο δρόμο.

Να Του καρφώσουν άφησε τα χέρια
και σα ληστή με τους ληστές κοιτούσε
να Τον κοιτάνε -- οι ματιές σαν μαχαίρια.
Αυτός που τη χαρά μόνο σκορπούσε
και μοναχά για βλογάει είχε τα χέρια.

Σαν άνθρωπος στα νύχια του θανάτου
παράδερνε, σαν άνθρωπος τη φύση
εχάιδεψε με τη στερνή ματιά Του.
Αυτός που είχε τη ζωή στον κόσμο χύσει
και που ήταν πάνω από τους νόμους του θανάτου.

[Δημοσιεύτηκε: Ακρόπολις 20.03.1915]

Σάββατο, Ιουλίου 07, 2007

VENEZIA


VENEZIA

Απλώνεται ηδονικά στης νύχτας την αγκάλη
η παιχνιδιάρα Βενετιά. Το κάθε 'να παλάτι
ρίχνει το μαύρον ίσκιο του στ' ασημωτό κανάλι
κι αποκοικιέται η θάλασσα φωσφορισμούς γιομάτη.

Μες στο νερό μυριόχρωμα τα φώτα αντανακλάνε
στολίζοντάς το μαγικά με λαμπερές κορδέλες,
οι γόνδολες αραδιαστές καμαρωτά περνάνε,
και μες στους πύργους τραγουδούν ευγενικές κοπέλες.

Κάποιος ιππότης γελαστός σε σκάλα μεταξένια
σιγανεβαίνει και θωρείς -- ασύγκριτος μαγνήτης --
να τον τραβάνε κει ψηλά δυο χείλια κερασένια,
τα χείλια της που 'ν' έτοιμα να στάξουν το φιλί της.

Μια βαρκαρόλα ξέψυχη ανακινά τ' αγέρι,
ανατριχίλας κύματα η θάλασσα σηκώνει
σαν τη χαϊδεύουν τα κουπιά του κάθε γονδολιέρη,
και το φεγγάρι των σπιτιών τις στέγες ασημώνει.

Και μες στους πύργους οι γιορτές. Τα πιάνα σαν χτυπάνε,
οι όμορφοι αρπάζουνε κυματιστά κορμάκια
που δε χορταίνουν ηδονή, και πίνουν και ρουφάνε
μες στο μεθύσι του χορού τη γλύκα απ' τα χειλάκια.

[Δημοσιεύτηκε: Ελλάς 17.01.1916]

Παρασκευή, Ιουλίου 06, 2007

Ο ΧΟΡΟΣ


Ο ΧΟΡΟΣ

Τα φώτα μες στη μυρωμένη κάμαρα
ξεχύνονται μυριόχρωμα
και γυναικών στο διάβα τους χαϊδεύουνε
αφρόστηθα βελούδινα.

Η πόλκα σαν ακούγεται γοργόρυθμη,
το κάθε τι ηλεκτρίζεται
και στο παρκέτο τα ζευγάρια ρίχνονται
σ' ένα τρελό τρικύμισμα.

Τ' άσπρα κορμάκια ξαναμμένα αφήνονται
στις αγκαλιές να γείρουνε
κ' εκεί μες στων σαρκών το συναπάντημα
σβήνουν τους λάγνους πόθους τους.

Στην ηδονή τα μάτια σαν λιγώνουνε,
πέφτουν βαριά τα βλέφαρα
και της αγάπης η μουρμούρα πνίγεται
στις μουσικής της κύματα.

Σε μια στιγμή, σ' ένα αγερένιο πήδημα,
μες στου χορού το πέταγμα,
δυο χείλια σμίγουνε, κι ανατριχιάζουνε
αγκαλιαστά δυο σώματα.

[Δημοσιεύτηκε: Ελλάς 21.02.1916]

Τρίτη, Ιουλίου 03, 2007

AD SOMNUM


AD SOMNUM

Μυροβόλο προσμένει το κρεβάτι,
κι αυτή με τα χρυσόμαλλα λυμένα
στο κόνισμα τα χείλια δειλιασμένα
εκόλλησε από ευλάβεια γιομάτη.

Επέταξε τα ρούχα της. Ροδάτη,
μισόγυμνη ξεπρόβαλε η παρθένα
κι αστράψαν στο φεγγάρι ασημωμένα
τα κάλλη που θαμπώνουν κάθε μάτι.

Στα πούπουλα τ' ανάλαφρα πλαγιάζει
κι από ηδονή -- θαρρείς -- ανατριχιάζει
στου σεντονιού το μεταξένιο χάδι.

Σαν έλθει το χρυσόνειρο, αγγελούδια
θα μαζωχτούνε γύρω της ομάδι,
στην παρθενιά να ψάλλουνε τραγούδια.

[Δημσιεύτηκε: Ελλάς 07.02.1916]

Κυριακή, Ιουλίου 01, 2007

ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΗ ΣΟΥ


ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΗ ΣΟΥ

Ω, τα χρυσά σου τα μαλλιά, που πέφτουνε
σ' ένα λαιμό κρινόλευκο,
αχτίδες μού θυμίζουνε ολόλαμπρες
που στ' άσπρο χιόνι χύνονται.

Και τη φωνή π' αργοκυλά κρυστάλλινη
σαν μουσική αιθέρια,
ποια μούσα μαγεμένη σού τη χάρισε;
ποια ξωτική νεράιδα;

Τα δροσερά σου χείλη τα κεράσινα
π' ανοίγουν σε χαμόγελο,
τι ηδονή όταν κολλούν στο στόμα μου
σ' ένα φιλί ατέλειωτο!

Ω, δέξου με, γλυκιά μου, στην αγκάλη σου
που μοιάζει με παράδεισο,
και με το νέκταρ του φιλιού σου πότισε
τα διψασμένα χείλη μου.

[Δημοσιεύτηκε: Ελλάς 23.04.1915]