Απορίες:
(1) Η ποίηση ως αντίπαλο δέος των πραγμάτων, συνιστά παράλληλη διάσταση του κόσμου, έναν κόσμο δεύτερο, κατοπτρικό (αντεστραμμένο ή όχι, δεν έχει μεγάλη σημασία -- ή μήπως έχει;) ή μια εναλλακτική πραγματικότητα που είναι συνάμα καταφύγιο και πόνος;
(2) Ανάμεσα στην ποίηση ως καταφύγιο και την ποίηση ως αβίωτη επιλογή αιωρείται μια υπόνοια ζωής σε στάση, μιας ζωής ακινητοποιημένης. Θα μπορούσε όμως να είναι και μια ζωή σε αναμονή; Εδώ προφανώς πρόκειται για ζήτημα επιλογής. Αξιολογικής, ηθικής ή ακόμα ακόμα υπαρξιστικής. Αισιοδοξία ή απαισιοδοξία. Το καταφύγιο θα 'ναι πάντα «καταφύγιο που φθονούμε» ή θα μπορέσει ποτέ να γίνει καταφύγιο πραγματικό;
(3) Η ποίηση ως καταφύγιο αναδεικνύεται σ' ένα ποίημα που εκθεμελιώνει -- για πολλοστή μάλλον φορά στο έργο του Καρυωτάκη -- το υποκείμενο. Είναι αυτό (και πάλι) μια υπαρξιστικού τύπου στρατηγική, μια προσπάθεια να γραφτεί η εμπειρία της διάχυσης του υποκειμένου μέσα στο κείμενο, της διάλυσής του μέσα στο ποίημα και της ένωσής του με το έργο; Ή, από την άλλη, είναι η απλή κατάφαση στην κοινωνική αλήθεια της αναπηρίας αυτού του υποκειμένου, που εκθειάστηκε ως πανίσχυρο και πανταχού παρόν, αλλά αποδείχτηκε κατώτερο των περιστάσεων;
(4) Γιατί φθονεί το καταφύγιο της ποίησης ο Κ.; Είναι η αδυναμία της να προσφέρει τελικά τα υπεσχημένα; Να εκπληρώσει τον πατροπαράδοτο ρόλο της απέναντι σε αναγνώστη και ποιητή; Να προσφέρει παρηγοριά ή να παρακινήσει τη ζωή; Να πει αλήθειες, να περιγράψει πραγματικότητες και οράματα; Φθονεί την ποίηση γιατί την έχει πια δει χωρίς αυταπάτη; Μήπως, όμως, μέσα σε όλα αυτά, υπάρχει και ένας ακόμα λόγος, που γεννιέται μέσα στα όρια του ποιήματος; Είναι η «ποίηση ως καταφύγιο» απλώς μια διαπίστωση, η κατακλείδα της ιστορίας του υποκειμένου που θέλησε να διηγηθεί ο ποιητής; Μήπως δεν έχει νοσταλγία ή θρήνο, αλλά απλώς βεβαιώνει την ιστορική και κοινωνική αλήθεια που γνωρίζει ο ποιητής;
(5) Βρίσκεται το κλειδί του ποιήματος στην προτελευταία στροφή; Στις επόμενες απορίες...
(1) Η ποίηση ως αντίπαλο δέος των πραγμάτων, συνιστά παράλληλη διάσταση του κόσμου, έναν κόσμο δεύτερο, κατοπτρικό (αντεστραμμένο ή όχι, δεν έχει μεγάλη σημασία -- ή μήπως έχει;) ή μια εναλλακτική πραγματικότητα που είναι συνάμα καταφύγιο και πόνος;
(2) Ανάμεσα στην ποίηση ως καταφύγιο και την ποίηση ως αβίωτη επιλογή αιωρείται μια υπόνοια ζωής σε στάση, μιας ζωής ακινητοποιημένης. Θα μπορούσε όμως να είναι και μια ζωή σε αναμονή; Εδώ προφανώς πρόκειται για ζήτημα επιλογής. Αξιολογικής, ηθικής ή ακόμα ακόμα υπαρξιστικής. Αισιοδοξία ή απαισιοδοξία. Το καταφύγιο θα 'ναι πάντα «καταφύγιο που φθονούμε» ή θα μπορέσει ποτέ να γίνει καταφύγιο πραγματικό;
(3) Η ποίηση ως καταφύγιο αναδεικνύεται σ' ένα ποίημα που εκθεμελιώνει -- για πολλοστή μάλλον φορά στο έργο του Καρυωτάκη -- το υποκείμενο. Είναι αυτό (και πάλι) μια υπαρξιστικού τύπου στρατηγική, μια προσπάθεια να γραφτεί η εμπειρία της διάχυσης του υποκειμένου μέσα στο κείμενο, της διάλυσής του μέσα στο ποίημα και της ένωσής του με το έργο; Ή, από την άλλη, είναι η απλή κατάφαση στην κοινωνική αλήθεια της αναπηρίας αυτού του υποκειμένου, που εκθειάστηκε ως πανίσχυρο και πανταχού παρόν, αλλά αποδείχτηκε κατώτερο των περιστάσεων;
(4) Γιατί φθονεί το καταφύγιο της ποίησης ο Κ.; Είναι η αδυναμία της να προσφέρει τελικά τα υπεσχημένα; Να εκπληρώσει τον πατροπαράδοτο ρόλο της απέναντι σε αναγνώστη και ποιητή; Να προσφέρει παρηγοριά ή να παρακινήσει τη ζωή; Να πει αλήθειες, να περιγράψει πραγματικότητες και οράματα; Φθονεί την ποίηση γιατί την έχει πια δει χωρίς αυταπάτη; Μήπως, όμως, μέσα σε όλα αυτά, υπάρχει και ένας ακόμα λόγος, που γεννιέται μέσα στα όρια του ποιήματος; Είναι η «ποίηση ως καταφύγιο» απλώς μια διαπίστωση, η κατακλείδα της ιστορίας του υποκειμένου που θέλησε να διηγηθεί ο ποιητής; Μήπως δεν έχει νοσταλγία ή θρήνο, αλλά απλώς βεβαιώνει την ιστορική και κοινωνική αλήθεια που γνωρίζει ο ποιητής;
(5) Βρίσκεται το κλειδί του ποιήματος στην προτελευταία στροφή; Στις επόμενες απορίες...
Είμαστε κάτι διάχυτες αισθήσεις,
χωρίς ελπίδα να συγκεντρωθούμε.
Στα νεύρα μας μπερδεύεται όλη η φύσις
χωρίς ελπίδα να συγκεντρωθούμε.
Στα νεύρα μας μπερδεύεται όλη η φύσις
1 σχόλιο:
Θερμούς χαιρετισμούς
Δημοσίευση σχολίου